Τα Κάλαντα / Die Kalanta
Τα κάλαντα είναι τα τραγούδια που λένε τα παιδιά ανήμερα των Χριστουγέννων, της Πρωτοχρονιάς και των Φώτων (Η Βάπτιση του Χριστού) / Die Kalanta sind die Lieder, die die Kinder an Heiligabend, an Silvester und am Vortag der Taufe Christi (Epiphanienfest) singen.
Τα κάλαντα έχουν τις ρίζες τους στην αρχαία Ελλάδα. Τότε λέγονταν Ειρεσιώνη, από το ομώνυμο έθιμο στολισμού ενός κλαδιού ελιάς ή δάφνης με μαλλί και κόκκινες και λευκές κλωστές και καρπούς. Άλλες φορές κρατούσαν ένα καραβάκι που παρίστανε τον ερχομό του Θεού Διονύσου. Τα κάλαντα λέγονταν σε διάφορες εορτές Θεών. Αργότερα, το έθιμο αυτό άρεσε στους Ρωμαίους με αποτέλεσμα να μεταπηδήσει από την Ελλάδα στη Ρώμη / Die Kalanta haben ihre Wurzeln im Alten Griechenland. Damals wurden sie als "Eiresioni" genannt, von dem gleichnamigen Brauch der Dekoration eines Zweiges von Olivenbaum oder von Lorbeerbaum mit weißen und roten Bändern aus Wolle und Nüsse. Andere Male hielten sie ein Schiffchen, das die Ankunft des Dionysos darstellte. Die Kalanta wurden in versciedenen Feiern der Götter gesungen. Später, diesen Brauch gefiel den Römern mit der Folge, dass er von Griechenland zu Rom überwechselte.
Όπως τότε έτσι και σήμερα, τα παιδιά βγαίνουν στους δρόμους και λένε τα κάλαντα, συνοδεύοντας το τραγούδι τους με τρίγωνα, κιθάρες, λύρες, φυσαρμόνικες ή ακορντεόν. Ως ανταμοιβή οι νοικοκυρές δίνουν στα παιδιά χρήματα, γλυκίσματα, κάστανα ή καρύδια / Heute, wie damals, gehen die Kinder auf die Strasse hinaus und singen die Kalanta mit begleitenden Triangeln, Gitarren, Lyren, Mundharmoniken oder Akkordeons. Zur Belohnung geben die Frauen der Häuser den Kindern Geld, Süßigkeiten, Esskastanien oder Walnüsse.
Το Άσμα «Ειρεσιώνη» / Das Lied “Eiresione”
Λέγεται ότι ο Όμηρος δημιούργησε ένα μικρό ποίημα που ονομάζονταν Ειρεσιώνη και περνώντας τον χειμώνα στη Σάμο, εμφανίζονταν κατά την πρώτη μέρα κάθε μήνα μπροστά στις οικίες των πλουσίων και έπαιρνε φιλοδωρήματα απαγγέλοντάς το / Es ist gesagt, dass Homer ein kleines Gedicht, das “Eiresione” hieß, erschuf. Im Winter fuhr er nach Samos Insel und erschien den ersten Tag jedes Monats vor den Häusern der Reichen, trug das Gedicht vor, und nahm das Trinkgeld an.
Είναι πιθανόν ότι το όνομα Ειρεσιώνη δόθηκε αρχικά σε θρησκευτικό άσμα, το οποίο επικαλούνταν τη θεία εύνοια και στη συνέχεια εφαρμόστηκε σε όλα τα είδη των ασμάτων, τα οποία απέβλεπαν να πετύχουνχάρισμα ή εύνοια / Es ist wahrscheinlich, dass der Name “Eiresione” am Anfang in einem religiösen Gesang gegeben wurde, der das göttliche Wohlwollen anrief und anschließend in allen Arten von Gesängen angewandt wurde, die auf das Geschenk oder auf das Wohlwollen zielten zu erreichen.
Το Άσμα "Ειρεσιώνη" (Αρχαία Ελληνικά) / Das Lied "Eiresione (Altgriechisch):
"Ειρεσιώνη σύκα φέρει και πίονας άρτους και μέλι εν κοτύλη και έλαιον αποψήσασθαι και κύλικ' εύζωρον, ως αν μεθύουσα καθεύδη".
Μετάφραση / Übersetzung (Neugriechisch):
«Η Ειρεσιώνη φέρνει σύκα και ψωμάκια που μας τρέφουν και μέλι και λάδι απαλό και ξέχειλους κύλικες με καλό κρασί για να μεθύσεις και να κοιμηθείς..» / Eiresione bringt Feigen und Brötchen, die uns ernähren, und Honig und feines Öl und überlaufende Becher mit erlesenem Wein, um dich zu betrinken und zu schlafen.
Ετυμολογία / Etymologie:
Αργότερα αυτό το άσμα ονομάστηκε κάλαντα από τις αρχαίες Ρωμαϊκές καλένδες (kalendae - calenta). Η λέξη calenta προήλθε από το ελληνικό: καλώ / Später hieß dieser Gesang Kalanta aus den römischen Kalendae. Das Wort calenta stammte aus dem griechischen: καλώ (=rufen).
κάλαντα < μεσαιωνική ελληνική, κάλαντα < καλάνδαι / καλένδαι < ελληνιστική κοινή, καλάνδαι < λατινική kalendae (βλέπε και καλένδες), calo < λατινική, καλώ < αρχαία ελληνική
Από αυτή τη λέξη kalendae προέρχονται και οι λέξεις calendar και Kalendar / Aus dem Wort kalendae stammen die Wörter calendar und Kalendar.